Hướng dẫn soạn văn bài Dọn về làng đạt điểm cao

Dọn về làng - Bức tranh hiện thực sinh động về nhân dân Cao - Bắc - Lạng

1. Tóm tắt kiến thức trọng tâm:

a. Tác giả:

• Nông Quốc Chấn (1923 - 2002) là nhà thơ tiêu biểu của Việt Nam.
• Quê hương: xã Châu Khê, huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn.
• Ông tham gia cách mạng từ trước Tổng khởi nghĩa tháng Tám.
• Thơ ông tập trung thể hiện cuộc sống và đấu tranh của người dân miền núi trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.

b. Tác phẩm:

• Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ được sáng tác vào mùa đông năm 1950, khi tác giả trở về quê hương Cao - Bắc - Lạng sau chiến thắng Việt Bắc.
• Thể thơ: Thất ngôn bát cú.
• Nội dung: Bức tranh hiện thực sinh động về cuộc sống của nhân dân Cao - Bắc - Lạng trong những năm kháng chiến chống Pháp:
  • Mảng tối: Nỗi thống khổ, cơ cực của người dân dưới ách áp bức của giặc Pháp.
  • Mảng sáng: Niềm vui sướng, hân hoan của người dân sau ngày hoàn toàn giải phóng.
• Nghệ thuật:
  • Ngôn ngữ thơ giản dị, mộc mạc, giàu sức gợi hình.
  • Giọng thơ bi tráng, thể hiện niềm cảm thông sâu sắc với người dân.
  • Sử dụng nhiều hình ảnh thơ giàu sức gợi cảm.

2. Hướng dẫn soạn văn:

Câu 1: Phân tích hai mảng đối lập trong bài thơ "Dọn về làng".

Mảng tối:

• Nỗi thống khổ của người dân:
  • Bị giặc Pháp cướp bóc, đốt phá nhà cửa, ruộng vườn.
  • Gia đình li tán, người thân bị sát hại.
  • Cưộc sống cơ cực, thiếu thốn.

Mảng sáng:

• Niềm vui sướng, hân hoan của người dân sau ngày hoàn toàn giải phóng:
  • Quê hương được tự do, thanh bình.
  • Cuộc sống sung túc, ấm no.
  • Tình làng xóm gắn bó, yêu thương.

Câu 2: Phân tích nghệ thuật của bài thơ "Dọn về làng".

• Ngôn ngữ thơ: Giản dị, mộc mạc, giàu sức gợi hình.
• Giọng thơ: Bi tráng, thể hiện niềm cảm thông sâu sắc với người dân.
• Hình ảnh thơ: Giàu sức gợi cảm, thể hiện sự đối lập giữa hai mảng tối và sáng.

Câu 3: Nêu cảm nhận của em về bài thơ "Dọn về làng".

• Bài thơ là bức tranh hiện thực sinh động về cuộc sống của nhân dân Cao - Bắc - Lạng trong những năm kháng chiến chống Pháp.
• Thể hiện niềm cảm thông sâu sắc với nỗi thống khổ của người dân và niềm vui sướng của họ sau ngày hoàn toàn giải phóng.
• Giáo dục lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm, kiên cường của nhân dân ta trong cuộc chiến tranh chống Pháp.

Bài tập:

• Viết bài văn nghị luận phân tích bài thơ "Dọn về làng".
• So sánh bài thơ "Dọn về làng" với bài thơ "Việt Bắc".

Kết luận:

"Dọn về làng" là một bài thơ hay, tiêu biểu cho phong cách thơ Nông Quốc Chấn. Bài thơ đã thể hiện thành công bức tranh hiện thực sinh động về cuộc sống của nhân dân Cao - Bắc - Lạng trong những năm kháng chiến chống Pháp.